آونگ فوکو
اولین فردی که توانست به صورت علمی گردش وضعی زمین را اثبات کند،فیزیکدان فرانسوی قرن نوزدهم ژان برناردلئون فوکو بود که درسال ۱۸۵۱ ازامکانات موجود آن استفاده کرد واین پدیده را به اثبات رساند. و برای اجرای این برنامه ازسقف گنبدپانتئون«pantheon»درپاریس وزنه ای معادل ۲۸ کیلوگرم رابه طناب نازکی به ارتفاع ۶۷ متر آویزان کرد.
فوکو فیزیکدان فرانسوی میخواست این مطلب را نشان دهد که کره زمین بر گرد خود میچرخد (حرکت وضعی زمین). در سال ۱۸۵۱ ، هنگام یک آزمایش که بعدها شهرت بسیار پیدا کرد، یک آونگ را که فقط عبارت از جسم سنگینی بود که به انتهای یک طناب بسته شده بود، از سقف کلیسای معروف پانتیون پاریس آویزان کرد. آونگ به محض آویزان شدن رفتاری بسیار جالب داشت به این ترتیب که آن بخش از هوا که در رفت و آمدهای پاندول (سطح ارتعاش) جارو میشد، با سپری شدن تدریجی زمان در اطراف محور عمودی آونگ به چرخیدن میافتاد.
آونگ فوکو دارای گلولهای است که از ریسمانی آویزان شده و طوری قرار داده شده است که بتواند آزادانه در هر صفحه قائمی نوسان کند. آونگ در صفحه مشخصی شروع به نوسان میکند و مشاهده میشود که پس از چندین ساعت صفحه نوسان به تدریج حول محور قائم حرکت تقدیمی انجام میدهد. گلوله باید بسیار وزین و ریسمان بسیار طویل و نقطه آویز تقریبا بدون اصطکاک باشد تا آونگ بتواند آزادانه به مدت طولانی به نوسان خود ادامه بدهد.
طرز عمل
آونگ را به نوسان درآورید.
بر روی زمین با رسم خطی مسیر گلوله آونگ را مشخص کنید.
یک ساعت بعد نگاه کنید. این خط به اندازه ۱۵ درجه در خلاف جهت حرکت عقربههای ساعت نسبت به صفحهای که آونگ در آن نوسان میکند چرخیده است.
مشاهده میکنید که در یک روز نجومی ، این خط یک دور کامل را در خلاف جهت حرکت عقربههای ساعت پیموده است.
- ۹۵/۰۸/۲۳